Poslednji dan izložbe Milete Prodanovića

Želimo da Vas obavestimo da se izložba Milete Prodanovića Vaspitavanje dečaka u Srbiji zatvara 30. septembra. Kažu da je najslavniji dečji pesnik sa ovih prostora stekao svoj nadimak tako što je, na nekom dokumentu, uz svoje ime i prezime, dodao i datum rođenja, treći maj. To je, u ćiriličnoj verziji pročitano kao "Zmaj". I tako ostade.

Anegdota zvuči dobro – bez obzira na neospornu činjenicu da je Zmaj rođen u novembru.
Tako je kod nas, čini se, oduvek: usmeno predanje, urbane legende i kafanska epika uporno iskrivljuju činjenice, razrastaju se, pretvaraju se u zmajeve i prete da progutaju budućnost.

Zmajevi su, na ovaj ili onaj način, neodvojivi deo pedagoškog procesa i svakodnevnog života u ovoj zemlji. Baš kao i sveopšta kakofonija kôdova. Različite radove na ovoj izložbi objedinjuje naziv koji je parafraza naslova jednog meni omiljenog romana, češkog. Materijali i pristupi podvlače tu kakofoniju: zbirka plastičnih gadžeta, minijaturnih skulptura zmajeva iz "Kinder-jaja" – otelotvorenja zla iz bajki pretvorena u svoju suprotnost, zatim i drugi zmajevi-igračke kod kojih komična dimenzija nije toliko naglašena, ukršteni su sa rukopisima dva velika modernistička slikara, jednog domaćeg i jednog stranog. Dva platna su, tako, sinteze velikog i malog, ozbiljnog i neozbiljnog, teatralnog i subverzivnog. Arhetipski prizor postaje groteska, baš kao što se u našim udžbenicima, u našem odrastanju i u našoj svakodnevici – često događa.

Samostalnu izložbu Milete Prodanovića "Vaspitavanje dečaka u Srbiji" u beogradskoj Arte Galeriji čine dve slike velikog formata, akrilik na platnu/asamblaž, zatim slike – asamblaži malog formata, i ciklus fotografskih radova "Zmaj u Zaudasu", svi nastali 2009. godine. Njima je pridružen rad "Proud To Be..." (triptih – kompjuterska grafika) iz 2001. godine, koji je tematski blizak novim radovima.

Naslov izložbe svesno "priziva" naziv knjige češkog pisca Mihala Vivega "Vaspitavanje devojaka u Češkoj", duhovitog romana o takozvanoj tranziciji. Veliki radovi su "rukopisne parafraze" jednog domaćeg i jednog stranog majstora modernizma (Tabakovića i Maljeviča) "ukrštene" sa zmajevima-dečjim igračkama. Ukrštanje stilova i pristupa upućuje na sveopštu kakofoniju kôdova srpske kulture i našeg svakodnevnog života. Uzeti u celini, ovi radovi preispituju mogućnosti najšire shvaćenog pop-arta na početku dvadeset prvog veka.

Izložba u Arte Galeriji odvija se istovremeno kada i velika izložba Milete Prodanovića u Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske u Banja Luci. Ta izložba na kojoj je predstavljen presek rada ovog umetnika od 1980. godine do danas predstavljena je u okviru beogradske postavke kao dokumentacija/projekcija.